Liegen mag niet. Eerlijkheid staat voorop, zo heb ik het zelf graag het liefst. Maar toch maken we ons er allemaal wel eens schuldig aan. Dat kleine leugentje om bestwil of het net even mooier maken van de waarheid. Sociale gelegenheden staan er bol van. ‘Hoe is het met jou?’ ‘Met mij gaat het goed!’ Niemand zal vrijwillig direct bekennen dat het op het werk niet zo lekker loopt, dat financieel de eindjes aan elkaar geknoopt moeten worden of dat de stemming de laatste tijd beneden alle peil is.. Liever dan dat schrapen we onze moed bij elkaar, zetten we de mooiste glimlach op en tonen we aan de buitenwereld dat het echt wel goed gaat.
Ik vraag me af of dit ook toepasbaar is op de patiënten in de wachtkamer. Mijn ervaring is dat er verschillende types herkenbaar zijn. De een komt geruisloos binnen en kruipt weg achter een Libelle of Prive. Hij of zij geeft liever niet thuis en zal al zeker niet prijs geven wat het is dat een bezoek aan de dokter noodzakelijk maakt. Desgevraagd zal het met hem of haar zeker goed gaan. Het tegenovergestelde hiervan is de persoon die zichzelf al tot patient gebombardeerd heeft zonder dat een dokter hem of haar heeft gezien. Vaak zijn ze luidruchtig aanwezig en weet de gehele wachtkamer, gewild of ongewild, al wat de klachten zijn. Het tussenin type bestaat ook. Deze persoon schaamt zich niet voor zijn klachten maar hangt de vuile was ook niet zomaar buiten.
Eenmaal binnen in de spreekkamer gaat vaak het masker af. Het kost soms een, twee algemene zinnen en dan komt het hoge woord er uit. De glimlach die de laatste tijd zoveel moeite kost, wordt vervangen door tranen of door een waterval van woorden, de waarheid wordt uitgesproken. Weer buiten is vaak een zichtbare last van de schouders geleden; gedeelde smart is halve smart en erkenning maakt het probleem (tijdelijk) wat minder groot.
Zaterdagochtend, boodschappen doen in de Albert Heijn. Rondwandelend met m’n boodschappenkarretje hoor ik verder op een bekende stem. Een van mijn patiënten, die ik een dag eerder nog had gezien in verband met ernstige prive problemen, knoopt een gesprek aan met een buurtgenoot. ‘Hoe is het?’ ‘Ja, alles gaat goed! ‘ En met jou?’ Zouden we het zelf anders doen?
Een leugentje om bestwil mag.